Niektórzy uczniowie, podczas zajęć z obliczania kosztów transportu kolejowego, maja trudności ze zrozumieniem zasad obliczania przewoźnego. W dzisiejszym materiale spróbuję wyjaśnić jak obliczać przewoźne w transporcie kolejowym

W zadaniach egzaminacyjnych występuje taryfa PKP Cargo więc wszystkie przykłady będą rozwiązywane w oparciu o Taryfę towarową PKP Cargo S.A. Dokument ten zawiera:

  1. ogólne postanowienia taryfowe – określa m.in.: zasady obliczania opłaty za przewóz przesyłki, co o jest masa taryfowa i masa rzeczywista, odległość taryfowa, zasady zaokrąglania przewoźnego (o wszystkim przeczytasz dalej);
  2. szczególne postanowienia taryfowe – zawiera m.in: pojęcie i rodzaje jednostki intermodalnej (UTI), zasady obliczania przewoźnego dla UTI, zasady obliczania przewoźnego za transport ładunków niebezpiecznych;
  3. tabele opłat podstawowych i współczynników korygujących – tabele zawierające opłatę za przewóz ładunku o wadze 25 ton na odległości podane w tabeli (początkowo wzrastają o 10 km, późnej o 20 km i 50 km) oraz współczynnik korygujący kwotę podstawową w zależności od wagi ładunku,
  4. opłaty dodatkowe – m.in. za załadunek, za postój wagonu, za zważenie wagonu itd.

Obliczanie wagi ładunku w 1 wagonie

Wg przepisów, podstawę do obliczenia opłaty za przewóz przesyłki (czyli przewoźnego) stanowią: rodzaj towaru oraz jego masa taryfowa,

Przewożony ładunek może mieć różną masę. Twoje podstawowe zadanie przy obliczaniu kwoty przewoźnego to ustalenie wagi ładunku. Myślę, że będzie to dla Ciebie żaden problem.

Przewoźne oblicza się za każdy wagon oddzielnie. Jeśli w zadaniu masz podane, że np. ładunek stanowi 500 ton węgla przewożonego w 10 wagonach to sprawa jest prosta – waga ładunku w 1 wagonie wynosi 50 ton (w zadaniach zawsze pojawia się uwaga, że ładunek jest rozłożony równomiernie w każdym wagonie).

Ale jeśli te 500 ton węgla będzie przewożone wagonami o ładowności 60 ton – to tu już niektórzy się gubią. Wystarczy 600 ton podzielić na 60 t/wagon = 8,3 wagonów = 9 wagonów jest potrzebnych do przewiezienia tego ładunku. Ile waży ładunek w 1 wagonie?

500 ton / 9 wagonów = 55,56 t

W tym rozwiązaniu otrzymaliśmy wagę rzeczywistą ładunku w 1 wagonie. Do obliczenia kosztów transportu potrzebujesz znać wagę taryfową.

Waga taryfowa jest podawana w pełnych tonach, czyli można powiedzieć, że jest to waga rzeczywista zaokrąglona do pełnych ton.

Pytanie – jak zaokrąglić wagę 55,56 t ? W górę – do 56 ton, w dół – do 55 ton ?

Odpowiedź podaje nam § 7 pkt 2 Taryfy towarowej PKP Cargo S.A.:

“Masę taryfową przyjętą do obliczenia przewoźnego zaokrągla się do 1 tony w ten sposób, że masę
poniżej 500 kg pomija się, zaś masę 500 kg i więcej zaokrągla się w górę.“

Jak zaokrąglić wagę 55,56 t ? – Oczywiście w górę – opłata za transport węgla będzie obliczana dla 56 ton (i następnie: razy liczba wagonów).

Przykład 1

Nadawca zamówił 2 wagony kryte do przewozu skrzyń z elementami metalowymi.  W każdym wagonie znajduje się 40 skrzyń (każda o wadze 850 kg).

Odp. waga ładunku w 1 wagonie – 40 skrzyń x 850 kg = 34 000 kg = 34 tony/wagon

Przykład 2

Oblicz koszt przewozu 1 000 m3 buraków cukrowych z Gniezna do cukrowni w Malborku (323 km). Buraki zostały załadowane po równo do 20 wagonów (1 m3 buraków cukrowych= 500 kg)

krok 1 – oblicz wagę całego ładunku: 1000 m3 buraków x 0,5 t = 500 ton

krok 2 – oblicz wagę ładunku w 1 wagonie – 500 ton / 20 wagonów = 25 ton/wagon

Przykład 3

Oblicz koszt przewozu pszenżyta 120 m3 w 2 wagonach kolejowych (1 m3 pszenżyta = 680 kg) ……

120 m3 x 680 kg = 81 600 kg = 81,6 t, dalej: 81,6 t / 2 wagony = 40,8 t

waga taryfowa = 41 ton

Przykład 4

Przedsiębiorstwo zbożowe w X ma dostarczyć do odbiorcy w Poznaniu (515 km) ziarno zbóż w ilości 475 ton. Wagony o ładowności 45 ton mogą być załadowane maksymalnie wg ich ładowności.

krok 1 – Oblicz liczbę wagonów niezbędnych do realizacji przewozu: 475 ton / 45 ton/wag = 10,56 wagonów = 11 wagonów (jest potrzebnych 11 wagonów, bo jeśli przyjmiesz 10 wagonów to przekroczysz dopuszczalną ładowność wagonu)

krok 2 – Oblicz dokładną wagę ładunku w każdym wagonie wiedząc, że wszystkie wagony są załadowane równo (kg) – 475 ton / 11 wagonów = 43,18 t/wag

odpowiedź – waga taryfowa ładunku w 1 wagonie to 43 tony.

c.d.n.